رسمهای عجیب امروزی در مراسم ختم

ارسال شده توسط : رؤیا سلطانی در : ۲۴ مهر ۱۳۹۶ در : ولیمه و ترحیم
رسمهای عجیب امروزی در مراسم ختم
چندسالیه که رفتارای عجیب و غریب در مراسم خاکسپاری رفتگان صورت میگیره که مصداق ضعف فرهنگی بوده و نفعی هم به حال مردگان و بازماندگانشان نداره
رفتار با جسد مردگان از گذشتهی دور در فرهنگ ملتهای گوناگون دنیا با آیینهای خاصی صورت میگرفته. در برخی از فرهنگها(مثل فرهنگ آسیای شرقی) جسد سوزونده میشده. در برخی از فرهنگها مومیایی کردن جسد میت رایج بوده. همچنین به خاک سپردن، خشک کردن و غذای لاشخور کردن جسد میت و... نیز آیینهای دیگه ای هست که در فرهنگ ملل گوناگون رایج بوده. همچنین پس از تدفین جسد یا سوزاندن اون و...، مراسم عزاداری انجام میشده که برگزاری این مراسم در هر ملت با آیین متفاوتی صورت میگرفته است. اما به نظر میرسه که بین آیینهای گوناگون، در فرهنـگ اسـلام احترام ویژه ای به جسد میت گذاشته شده. هم اکنون در جامعه ی مسلمان ایران نیز سعی میشه تا آداب تدفین و عزاداری برای میت، طبق دستور اسلام صورت پذیرد. اما چندسالیه که ردپای ورود فرهنگهای بیگانه و همچنین فرهنگهای غلط در آیین عزاداری برای مردگان در ایران به چشم میخوره.
بسیار عجیبه که دیده میشه مرده ای طبق دستور اسلام کفن و دفن میشه؛ اما همانند مسیحیان براش عزاداری میشه! مثلا برای متوفی موسیقی ملایم نواخته میشه و به احترام وی یک دقیقه سکوت میکنن و...! معلوم نیست که سکوت کردن یا پخش یک موزیک ملایم و روشن کردن شمع و... چه نفعی به حال فرد متوفی و چه سنخیتی با آداب و رسوم عزاداری ایرانی ها داره! ! آیا تبعات غربزدگی و تهاجم فرهنگی باید شامل حال مردگان ما نیز بشه؟!
بنرهای باب شده با متن هایی مثل "دوستان حلالم کنید" و ... هم از اتفاق عجیبی ست که نه نفعی به حال فرد متوفی داره و نه دردی از بازماندگان دوا می کنه.حتی شاید نزدیکان متوفی با دیدن این بنرها هر بار داغشان تازه بشه.
چراغانی کردن، چاپ بنرهای بزرگ با جملات گوناگون، نوشتن چندین و چند پلاکارد تسلیت، خرید دست گلهای عظیم، سفارش سنگ قبرهای عظیم و عجیب و غریب و... بخشی از کارهای بی موردیه که امروزه از اون با عنوان «رسم عزاداری» یاد میشه.
جالبه که حتی در برخی از شهرستانها کار از نصب بنر و بیلبورد در سطح شهر و روستا هم گذشته و در مراسم عزاداری عده ای با اسلحههای برنو گلوله شلیک میکنن! که باعث ترس و وحشت عزاداران زن و کودک میشه! در صورتی که انجام این کارها نه تنها در اسلام سفارش نشده است و نفعی هم به حال متوفی و بازماندگانش نداره؛ بلکه دقیقاً برعکس فرهنگ اسلام است و به سنتهای دست و پاگیر و بیهوده تبدیل شده.
با نگاهی به احادیث و روایات موجود از نبی مکرم اسلام صلوات الله و ائمه ی اطهار علیهما السلام و سبک رفتار ایشان در عزاداری، با مواردی مواجه میشیم که امروزه شاید کمتر بدان توجه میشه. مثلاً در مورد دلداریِ بازماندگان، امام صادق علیه السلام میفرمایند: «سزاوار است همسایگان مصیبت دیده، به جای او سه روز اطعام کنن.» همچنین ایشان میفرمایند: «پس از شهادت جعفربن ابی طالب، رسول خدا (ص) به فاطمه ی زهرا (س) فرمان داد تا همراه زنان نزد همسرش اسماء بنت عمیس برون و نزد وی بمونن و سه روز برای او غذا بپزند.» اما امروزه وقتی فردی از دنیا میره؛ نه تنها خویشان و بستگان، خانوادهی متوفی را اطعام نمیکنن؛ بلکه خانوادهی داغدارهم باید داغ عزیز از دست رفته را تحمل کنه و هم متحمل زحمت و مخارج سنگین پذیرایی از مهمانانی بشه که برای عرض تسلیت و دلداری آمده اند. این تنها یک نمونه از فرهنگ صحیحی است که از میان رسوم ما برداشته شده و جای آن را یک فرهنگ غلط گرفته است.
همچنین در مورد دفن میت سفارش شده که پس از دفن میت و رفتن عزاداران، خانوادهی متوفی دوباره بر سر مزار بازگردند تا متوفی احساس تنهایی نکنه و بتواند با قبر خود انس بگیره. همچنین گفته شده که در مراسم تدفین و خاکسپاری، پشت سر میت حرفی زده نشه که موجب ناراحتی وی شود. خواندن قرآن و تقدیم ثواب آن به روح مرده نیز جزو آدابی است که روح متوفی را شاد میکنه. همچنین امیرالمؤمنین علی (ع) میفرمایند: «مردگانتان را زیارت کنید زیرا آنان به زیارت شما شادمان میشوند و نزد قبر پدر و مادر با دعایی که برای آن دو میکنید، حاجت خود را نیز بخواهید.»
همخوانی شعر در جمع های مختلط و سوت و کف و هورا به افتخار متوفی! این روزها موضوع دیگری نیز در بین عموم مردم شهرهای بزرگی همچون تهران، اصفهان و ... در مواجهه با فوت بازیگران و هنرمندان بنام در حال رواج می باشد و آن هم شعرخوانی یا همخوانی آهنگ هایی به افتخار فرد متوفی می باشه، مواردی که دست و سوت زدن نیز به آن اضافه می شود و فضا را از آنچه که باید برای خانواده مصیبت دیده و فرد فوت شده فراهم باشد، به کلی دور می نماید. در مواردی متجددانه تر به افتخار وی آهنگ خوانده شده یا مورد علاقه متوفی را با ابزاری همچون گیتار و سنتور به صدا در آورده و حاضران به فیلم برداری و آهنگ خوانی با آن می پردازن که باید توجه داشت که چنین رفتاری از سمت هواداران شرکت کننده در مراسم تشییع، خاک سپاری و ختم، چه سود و منفعت و التیامی برای خانواده ی او و از آن مهم تر چه خیراتی برای هنرمندی که دستش از دنیا کوتاه است خواهد داشت. نباید اجازه داد تا فرهنگهای غلط و بیمورد در میان مردم جا باز کند. رفتارهایی هایی که خودمان هم دلیل انجام آن را نمیدانیم و صرفاً به حسب تقلید از دیگران آن را انجام میدهیم.
متأسفانه دیده میشود که وقتی یکی از مسئولین عزیزی را از دست میدهد، سیلی از بنرها و پلاکاردها و دسته گلهای گران قیمت تهیه میشود و به ایشان تقدیم میشود و یا مراسم های پر خرج سوم ، هفتم و چهلم با هزینههای گزافی صورت میگیرد که هیچ نفعی به حال آن مقام مسئول و عزیز از دست رفتهاش ندارد.
در صورتیکه هنرمندان و بزرگان کشور به عنوان الگوهای جامعه می توانند بجای صرف هزینه های گزاف مراسم ترحیم ، با اطعام فقرا و کمک به مستمندان این فرهنگ های غلط و نامناسب را اصلاح کنن و زمینه ساز تغییر رسوم تجمل گرایی باب شده امروزی در مراسم ترحیم و عزاداری ها شوند.
جستجو در مجله
موضوعات مجله
مطالب مرتبط

موضوع: ولیمه و ترحیم
آداب و اصول سنت ولیمه دادن
۱۹ مهر ۱۳۹۶
ولیمه دادن یکی از سنت های پسندیده اسلامی ست که به مهمانی گفته میشه که در اون حداقل ده نفر شرکت داشته باشن. مهمانان ولیمه میتونن از اقوام ، دوستان ، همسایگان و ... باشن.اما چه خوبه از افراد کم بضاعت هم...

موضوع: ولیمه و ترحیم
رسمهای عجیب امروزی در مراسم ختم
۲۴ مهر ۱۳۹۶
چندسالیه که رفتارای عجیب و غریب در مراسم خاکسپاری رفتگان صورت میگیره که مصداق ضعف فرهنگی بوده و نفعی هم به حال مردگان و بازماندگانشان نداره

موضوع: ولیمه و ترحیم
مراسم ختم اینترنتی ، درست یا غلط !
۲۴ مهر ۱۳۹۶
اینجا مراسم ختم مجازیه. مراسمی که برای افراد معروفی چون عباس کیارستمی ، داوود رشیدی ، منصور پورحیدری ، دنیا فنیزاده ، شهدای آتشنشان حادثه پلاسکو ،محمود جهان، مریم میرزاخانی ، زینب ساسانیان ، محمدعلی فلاحتی نژاد و... تا کسانیکه قوم خویشی در خارج از شهر یا کشور دارن برگزار میشه.